De beste kookboeken (als je houdt van recepten die werken)

Vraag drie mensen die van eten houden wat de beste kookboeken ooit zijn en je krijgt drie verschillende antwoorden. Nou ja, nadat ze iets van Jamie Oliver of Yotam Ottolenghi hebben genoemd, want dat hoort. Punt is dat er een hoop boeken in aanmerking komen voor de titel “beste kookboek van de wereld”.

Het zijn er zelfs zoveel dat het wellicht onzinnig is om te vertellen wat mijn favorieten zijn. Toch doe ik dat, want volgens mij verdien je meer dan het nieuwste Jamie Oliver kookboek of de laatste Ottolenghi-hype.

Dit artikel bevat affiliate links. Als je op zo’n link klikt en iets koopt, krijg ik mogelijk een kleine commissie. Jou kost het niets extra.

Wat?! Iets beters dan Jamie?

Yup. Niets ten nadele van de guitige Engelsman, maar wees eerlijk. Zijn recepten zijn vaak rommelig. Mooie plaatjes, zeker, maar dat is niet genoeg voor een plek op een lijst beste kookboeken.

Als mooie plaatjes en een aantrekkelijke chef niet genoeg zijn, wat dan wel? Volgens mij hebben de beste kookboeken:

• Recepten die werken. Ik kom te vaak uit de keuken met een middelmatige hap om hier concessies aan te doen. Als je recepten niet werken, kom je mijn boekenkast niet in. (Hoewel… soms moet je weten waar een boek voor is en het alleen daarvoor gebruiken. Zie ook: Nigella Lawson, hieronder.)
• Recepten die knallen van de smaak. Prima als je dol bent op eten dat een magnetronmaaltijd nadoet, maar ik hoef er geen recepten voor.
• Verhalen waardoor ik het eten snap. Twee zinnen boven een recept is al genoeg, maar ik vind het stom als ik geen idee heb waar de recepten vandaan komen.

Houd jij ook van recepten met een verhaal die heerlijk eten opleveren? Dan ga je blij worden van deze kookboeken:

De echte Chinese keuken thuis

Voor mij is dit boek van Fuchsia Dunlop een serieuze kandidaat voor de titel Beste Aziatisch Kookboek. Het puilt uit van de Chinese recepten die je zonder moeite in je Nederlandse keuken kunt maken. Je hebt waarschijnlijk een tripje naar een Chinese supermarkt nodig, maar het is een stuk minder intimiderend dan een gemiddeld “serieus” Chinees kookboek. Dunlop legt precies uit wat je moet doen en voor je het weet vind je je wok net zo vanzelfsprekend als een koekenpan. Daarmee is dit trouwens ook een heel goed wok kookboek. Zonder De echte Chinese keuken thuis waren mijn paksoi, spinazie en zout-en-peper tofu een stuk minder lekker. Wil je een voorproefje van dit boek? Maak deze ma po tofu en ren daarna naar de winkel.

De echte Chinese keuken thuis, Fuchsia Dunlop

Wild van wokken en op zoek naar de beste wok voor jouw keuken? Laat mij je helpen.

Lucky Peach Presents 101 Easy Asian Recipes

Dit boek vind ik lelijk. Zo, zo lelijk. De foto’s en lettertypes zijn vast een supercoole knipoog naar de jaren ’70, maar ik trek ze slecht. Ik ga ervan gissen dat dit eigenlijk geen kookboek is, maar een ironische kritiek op de lelijke eetcultuur van het Westen. Ofzo. Misschien is het dat ook, maar de recepten werken wel allemaal. De noedels met kip en broccoli zijn smeuïg en hartig met een randje zoet om de boel interessant te houden. De vegetarische dumplings overtuigden me dat ook ik fijne deegkussentjes kan vouwen. En als je nog nooit kimbap (Koreaanse rijstrollen; de dikkere, nonchalantere neefjes van sushi) hebt gemaakt, is het recept daarvoor al de prijs van het boek waard.

Lucky Peach Presents 101 Easy Asian Recipes, Peter Meehan en de redacteuren van Lucky Peach

Vietnamese Food Any Day

In tegenstelling tot velen, was ik niet zwaar onder de indruk van het eten toen ik jaren geleden voor het eerst in Vietnam was. Niets geurige pho of vurig-romige bahn mi, ik heb vooral een hoop oninspirerende noedels gegeten. Dat lag vast aan mij, ik sjeesde het hele land door langs de toeristenroute omdat ik in Hanoi uit het vliegtuig stapte en drie weken later vanuit Ho Chi Minh Stad weer naar huis vloog. Maar hoe het ook kwam, van mij hoefde Vietnamees eten niet zo. Tot daar Vietnamese Food Any Day was van Andrea Nguyen.

Nguyen schreef namelijk een kookboek met recepten die sprankelen van de verse kruiden, vissaus en chilipeper. Haar sriracha tofu pijnigt regelmatig onze tong (op de beste manier) en voor de kerst staan haar garnalen met kokoswater-karamel hoog op de lijst met opties. En hoewel haar eten spannend smaakt, hoef je niet naar Hanoi voor de ingrediënten. Nguyen woont in de VS en schreef de recepten met een westerse supermarkt in gedachten. Daardoor werd Vietnamese Food Any Day een soort grootmoeders recepten kookboek met een moderne inslag. Tenminste, als je grootmoeder een fantastische kok uit Vietnam is die in Amerika heeft geleerd om vertrouwde smaken te ontlokken aan nieuwe ingrediënten.

Vietnamese Food Any Day, Andrea Nguyen

Dinner: Changing the Game

Als ik maar één boek mocht kiezen als must have kookboek, dan werd het deze collectie recepten voor nieuwerwets avondeten. Groente, vlees, Amerikaans, Aziatisch, alle recepten in Dinner: changing the game leiden naar de beste versie ooit van een gerecht. Dat krijgen niet veel receptschrijvers voor elkaar hoor, om uit zoveel verschillende soorten eten het beste naar boven te halen. Tegelijk is dit een perfect beginners kookboek. Clark beschrijft zo helder wat er moet gebeuren dat zelfs mijn culinair achtergestelde echtgenoot de recepten kan maken. Een paar favorieten in dit dikke boek zijn farrosalade met tomaat, munt en gerookte mozzarella, een rice bowl met boerenkool en kimchi (en een vrij briljante dressing) en pasta met geroosterde bloemkool.

Dinner: changing the game, Melissa Clark

Hungry Monkey

Dit is niet zozeer een kookboek als een verhaal over hoe een vader zijn kind verliefd wil laten worden op eten (met recepten). Toch vind ik dit het beste baby kookboek dat ik ooit las. En het beste peuter kookboek en het beste oudere kinderen kookboek. Amster-Burton voelt namelijk nergens de noodzaak om boerenkool in zijn kind te proppen, maar wel om heel veel lekkere dingen voor haar te maken. Dat noem ik nog eens een gezond kookboek.

Bovendien voldoet Hungry Monkey perfect aan de criteria voor een goed kookboek: neem me mee in je leven en vertel me hoe ik lekkere dingen maak. En als die recepten dan ook nog werken? Jackpot. Amster-Burtons recept voor bulgogi (Koreaans rundvlees met sesam) inspireerde één van de nuttigste recepten hier in huis en mijn kinderen leiden regelmatig onder zijn vrij briljante bacon-jalapeño pizza. (Mijn kinderen, het zijn peperwatjes.)

Hungry Monkey, Matthew Amster-Burton

Keuken

Bijna had ik dit boek niet op de lijst gezet, want stiekem voldoet het niet helemaal aan de criteria. Nigella Lawson is niet één van de schrijvers op wiens recepten ik blindelings durf te vertrouwen. Wat (vaak) wel werkt zijn de recepten waarin ze haar favoriete Europese smaken hebberig door elkaar gooit om er troosteten van te maken. Haar recepten met Aziatische smaken zijn echter een beetje… braaf. Ze knallen of spetteren eigenlijk nooit.

Dat je toch over dit boek leest komt doordat het Lawson was die mijn liefde voor kookboeken deed ontwaken. Er zijn weinig mensen die zo heerlijk over eten kunnen schrijven als zij. (Misschien komt Nigel Slater in de buurt, maar Nigella is nog net even warmer en gulziger.) Hoe te eten was het boek waar ik oorspronkelijk voor viel, maar Keuken vind ik nog fijner. Meer foto’s, modernere recepten. Inmiddels sluit mijn werkelijkheid ook een stuk meer aan bij haar smakelijke geklets over leven vanuit de keuken. Oh, en de pasta met kleine salami staat hier toch met enige regelmaat op tafel hoor. Net als de marmeladecake en de korstloze pizza trouwens. Vooruit, misschien weet Lawson toch wel een beetje over recepten schrijven die werken.

Keuken, Nigella Lawson

Waar zijn de Nederlandse kookboeken?

Nu ik mijn lievelingen op een rijtje zie, realiseer ik me dat ze wel erg veel Engels spreken. Net met recepten is een Engels kookboek nou niet per se handig. Het spijt mij, maar ik kan mijn liefde niet verloochenen.

Wat ik wel kan doen, is speuren naar meer fantastische kookboeken in het Nederlands. Ga ik doen, met de boeken van de Dumpling Sisters en Emma Dethouars als eerste beloftevolle deelnemers. Ik laat het weten als ik er genoeg uit heb gekookt om zeker te weten dat ze goed zijn. Of als ik een andere nieuwe liefde tegenkom, natuurlijk.