Matcha latte, dat is wennen (maar is het gezond?)

Deze week werd ik niet verliefd op mijn eerste matcha latte ooit. Humpf. Dus zocht ik uit of matcha dan in ieder geval zo’n gezondheidsbom is als je altijd hoort. Dat was nog niet zo makkelijk.

Ik had hoge verwachtingen van mijn matcha latte-inwijding, dus heb ik mijn eerste reactie vastgelegd voor het nageslacht. Kijk:

Ik maakte de thee naar recept van Oh My Dish. Daar werd ik aan gekoppeld in de Food Blog Swap en toen ik de matcha latte spotte, dacht ik *ta tsjing, dat wordt een vinkje op mijn klompenlijst* (item 17: matcha latte drinken).

Het smaakte een beetje alsof ik een warme, wat zoetige sloot leegslurpte. Bitterig, grassig en met een flinke dosis gruis in de laatste slokjes.

Ik vond het niet vies, maar ik ren voortaan niet elke ochtend naar de koffiebar voor mijn volgende dosis.

Het recept kon daar overigens niets aan doen.

Ik probeerde ook de versie van de Spilled Milk podcast en die was minder intens van smaak en minder gruizig, maar het was nog steeds geen liefde.

Jammer hoor, want ik vind het prachtig, een felgroen drankje met een romige schuimkraag. Plus, er staat nog een bijna vol blikje (ijzingwekkend prijzige) matcha op mijn theeplank. Daar moet ik toch iets mee.

Ik heb dus eens gegoogled of matcha zo gezond is als ik vaak hoor. Niet vies en supergezond is best een combinatie die mij aan het drinken krijgt namelijk.

Wil je ook weten wat ik ontdekte? Schenk jezelf een kop thee in en ga er goed voor zitten, want hier komt het.

Wat is matcha thee?

Laten we bij het begin beginnen: wat is matcha? Matcha is groene thee, met een turbo. Normaal gesproken laat je groene thee in water drijven en drink je het aftreksel op.

Met matcha ga je een stap verder, leerde ik van Aziatische Ingredienten . Daarvoor worden de theeblaadjes namelijk fijngemalen, zodat je ze kunt oplossen en in hun geheel opdrinken.

Matcha wordt traditioneel met een speciale kwast door heet water geklopt om er thee van te maken. Als je dat vakkundig doet, krijg je zonder melk een schuimlaagje op je thee. In Japan hebben ze er hele ceremonies voor.

Zo ging het in mijn keuken dus niet, want ik maakte een matcha latte. Het recept van Oh My Dish gebruikt alleen melk om de thee in op te lossen. Daar krijg je best een machtig drankje van.

De Spilled Milk-versie gebruikt wel water voor de thee, waar je vervolgens warme melk doorroert. Zo vind ik hem wat vriendelijker, maar ook, uhr, wateriger.

Hoe komt matcha aan z’n gezonde reputatie?

Webshops buitelen over elkaar heen om matchapoeder te verkopen als superfood. Google op “matcha”  en je vindt een hele hoop pagina’s die lyrisch doen over de gezondheidseffecten.

Als die artikelen iets zeggen over de reden voor de matchamagie, hebben ze het meestal over twee dingen:

• Matcha is groene thee. Groene thee is gezond, dus matcha is ook gezond.
• Matcha heeft meer bladgroen (chlorofyl) dan andere groene thee, chlorofyl is gezond, dus matcha is nog gezonder dan andere groene thee.

Ik was benieuwd wat de wetenschap daarover zegt. Spoiler: dat is lang zo spectaculair niet als veel van die pagina’s. Wat ik vond in een paar uurtjes online spitten:

Matcha maakt je een blijer mens (misschien)

Deze verraste me. Als ik denk aan groene thee en gezondheid, zit ik al snel op het spoor van kanker en misschien diabetes.

Maar de eerste paar wetenschappelijk artikelen die ik tegenkwam, gingen over psychische problemen. In deze studie onder meer dan 40 000 Japanners in de stad Ohsaki, bijvoorbeeld, bleek er een omgekeerd effect te zijn tussen het drinken van groene thee en psychische problemen (meer thee = minder problemen).

Een onderzoek onder ongeveer 1000 Japanse ouderen concludeerde ook dat mensen die meer groene thee dronken, minder kans hadden op depressieve klachten.

Interessant hoor, het idee dat je jezelf blijer kunt slurpen. Omdat deze twee studies Japans zijn, vraag ik me af of het misschien ook te maken heeft met het ritueel van thee drinken.

Als dat zo is, moeten we dan campagne voeren om het kopje-thee-na-school net zo populair te maken als de hippe matcha latte?

Deze studies gingen overigens dus over groene thee, niet specifiek over matcha.

Dat is vaak zo in het wetenschappelijk onderzoek dat ik kon vinden over matcha. Ik kwam best wat studies tegen die keken naar de invloed van (componenten van) matcha op cellen of zelfs muizen. Maar de onderzoeken die ik tegenkwam naar grotere groepen mensen gingen allemaal over groene thee.

Matcha beschermt tegen kanker (misschien)

Sinds ik Anticancer- a new way of life las, drink ik een stuk meer groene thee. Er lijkt namelijk een goede kans te bestaan dat het cellen beschermt tegen al te enthousiaste groei.

Meer thee drinken was niet zo’n moeilijke beslissing trouwens, want groene thee is lekker (mijn favoriet is die met munt) en baadt het niet, dan schaadt het niet.

Toch lijkt er meer reden dan smaak te zijn om groene thee te drinken. Een grote analyse van bestaand onderzoek uit 2013 concludeerde dat de aanwijzingen steeds sterker worden dat thee kanker kan helpen voorkomen. Tegelijkertijd vond dat artikel dat de data nog steeds geen volledige zekerheid gaven.

Deze analyse uit 2013 concludeerde iets soortgelijks: bestaand epidemiologisch onderzoek kan bevestigen noch ontkrachten dat het drinken van groene thee beschermt tegen kanker.

Het voegt daar nog iets interessants aan toe, namelijk dat in experimentele studies het anti-kanker effect van groene thee best stevig is aangetoond.

In het laboratorium lijkt groene thee dus te helpen om kanker te voorkomen, maar in het wild is dat effect een stuk minder makkelijk aan te tonen.

Nu ik dit weet, brouw ik morgen een extra kopje groene thee, maar de conclusie “drink groene thee, bescherm jezelf tegen kanker” lijkt (nog) een flinke slok te ver.

Ook hier weer gaat het trouwens over groene thee in het algemeen en niet specifiek over matcha.

Matcha beschermt een beetje tegen diabetes (misschien)

Zijn er nog mensen die zich niet af en toe druk maken over hun bloedsuikerwaardes?

We zijn natuurlijk niet massaal thuis onze glucosewaarden aan het testen, maar niemand zal nog verbaasd opkijken als je het hebt over een suikercrash na het eten van een Mars.

Nou is het stoppen met Mars eten niet zo’n populaire oplossing voor het beschermen van je bloedsuikers (plus, een mens moet toch koolhydraten eten). We zoeken dus met z’n allen hard naar andere bloedsuikerbeschermers. Daarbij kijken we regelmatig naar de Japanse superthee.

Daar zit misschien iets in. Deze grote overzichtsanalyse concludeerde dat het erop lijkt dat groene thee goede dingen doet om nuchtere bloedsuikerwaardes te verlagen.

Ook deze onderzoekers zagen dat de toediening van CTG (een stofje in groene thee) een significante vermindering van nuchtere suikerwaardes oplevert. Helaas vonden ze verder geen effect op een aantal andere belangrijke bloedsuikerwaardes.

Misschien moet je dus nog maar even voorzichtig blijven met dat Marsje bij de thee als je bezorgd bent over je bloedsuikerwaarden.

Matcha latte is geen groene thee

In het geval van diabetes (en wellicht alle gezondheidseffecten) lijkt het me trouwens relevant dat de studies op z’n best gaan over pure groene thee. Sommigen gaan zelfs over heel specifieke stofjes die uit de thee zijn gehaald.

Een matcha latte is geen pure groene thee. Er zijn vast enthousiastelingen die hier in Nederland een kopje matcha met water voor zichzelf kloppen, maar dat is niet wat er bij de gemiddelde koffiebar over de toonbank gaat.

In een koffiebar koop je voornamelijk melk (met een mooi kleurtje) en vaak een hoop suiker. Geen studie die het daarover heeft (tenminste, niet toen ik Googlede naar gezondheid…)

Zoals dit Engelse artikel opmerkt: “matcha brownies are probably not a health food”.

Dat blikje groen poeder van mij gaat dus heus wel leeg. Maar of ik er gezonder van word? Daar moet nog maar eens wat meer onderzoek naar gedaan worden.

P.S.: Benieuwd hoe het gaat met de andere 59 avonturen op mijn klompenlijst-voor-een-jaar (one-year bucket list)? Zoals zwemmen in een meer, een filmvoorstelling in de open lucht zien en een rondvaart maken in Naarden? Hier vind je de hele lijst, en leg ik uit waarom ik het een klompenlijst noem.