Recepten,  Ei tofu en tempeh

Sambal goreng telor: recept voor pittige Indische eieren

Sambal goreng telor als maaltijd. We zien een bord met twee gele eieren met saus met daaronder snijbonen en rijst.
Sambal goreng telor met boontjes

Sambal goreng telor zijn pittige eieren die je blij maken met hun geur, kleur en bovenal smaak. Met dit recept maak je hete eieren in een prachtig gele, geurige kokossaus.

Wat is sambal goreng telor?

Ingredienten voor pittige saus voor eieren. We zien eieren, schijfjes gember, stukken stengels citroengras en groene blaadjes djeroek peroet.
Citroengras, limoenblad en gember klaar voor de pan

Sambal goreng telor is een Indisch/ Indonesisch gerecht van eieren in pittige saus. Je ziet dit Indische eiergerecht ook vaak onder de naam sambal telor, sambal goreng ei of sambal eieren. Die variaties snap je als je weet wat de 3 woorden in de naam betekenen. Namelijk:

  • “Sambal” is volgens Wiktionary het Indonesische en Maleisische woord voor zoiets als smaakmaker of bijgerecht, meestal gemaakt op basis van rode pepers. Dat kan sambal zijn zoals wij hem kennen uit een Conimex-potje, maar dat hoeft niet. (En in het sambal goreng telor recept hieronder is het niet zo. Daarvoor gebruik je verse pepers, geen sambal-uit-een-potje.)
  • “Goreng” betekent gebakken. In het recept hieronder zijn het niet de eitjes die gebakken worden, maar de ingrediënten voor de saus. Dat is hoe mijn Indische oma ze altijd maakte, maar uit de comments leerde ik dat in andere recepten voor Indonesisch ei de gekookte eieren ook nog eens worden gebakken. Dan heb je dus een dubbele goreng.
  • “Telor” betekent ei.

Ingrediënten voor Indonesische eieren met kokos

Mijn oma’s recept voor Indonesisch ei heeft een paar ingrediënten die we misschien even moeten bespreken.

Kemirinoten

Drie kemirinoten op een plank, met op de achtergrond een zakje met nog meer nootjes.

Kemirinoten zijn noten uit de familie van de macadamia en hebben een hoog vetgehalte. Ze maken de sambal goreng telor wat dikker en romiger.

In de supermarkt ben ik nog nooit kemiri tegengekomen, maar ze zijn makkelijk te koop bij Aziatische supermarktjes of online. In de vriezer blijven ze lang goed, dus één tripje naar de toko en je kunt meerdere maaltijden vooruit.

Kemirinoten zijn rauw giftig, waarschuwt bijvoorbeeld de Australische overheid. In het recept hieronder bak je ze en laat je ze ook nog even sudderen en dat is genoeg om ze gaar te maken. Ik heb in ieder geval nog nooit last gehad na het eten van een Indonesisch eitje.

Mocht je het risico op problemen door rauwe kemiri nog kleiner willen maken, dan rooster je ze voor gebruik in een hete oven. Laura geeft in de comments hieronder als richtlijn 15 minuten op 150 graden Celsius. Zij zegt ook dat de nootjes er meer smaak van krijgen; de moeite van het proberen waard dus.

Citroengras

Plank met een in drieen gesneden stengel citroengras met daarnaast gember en limoenblad
Stukken citroengras tussen schijfjes gember en blaadjes limoenblad

De saus van deze hete eieren is citroenig en fris van smaak door onder andere citroengras.

Citroengras koop je in stengels bij de supermarkt of toko, misschien onder hun Indonesische naam sereh. Ze liggen vaak bij de verse kruiden of in de buurt van de rode pepers. Eenmaal thuis kun je ze invriezen om ze heel lang te kunnen bewaren.

Je laat grote stukken citroengras meepruttelen in de saus zodat je ze er voor het eten uit kunt vissen. Ze zijn namelijk hard en taai. Voor je ze in de pan doet geef je ze een paar ferme klappen met de achterkant van je koksmes zodat ze extra veel geur afgeven aan de sambal goreng telor.

Bij de gedroogde kruiden in de supermarkt vind je soms ook serehpoeder. Dat is geen goede vervanging voor de verse stengels in dit recept, omdat het poeder veel minder fris van smaak is.

Limoenblad

Plank met limoenblaadjes, sereh en gember
Links zie je limoenblad. Jammer genoeg kun je z’n fantastische citroengeur niet ruiken.

Limoenblad heb ik nog nooit gezien bij een gewone supermarkt. In de vriezer van de toko vind je de kleine donkergroene blaadjes waarschijnlijk wel, mogelijk onder de naam djeroek peroet of kaffir lime. De moeite waard, want ze ruiken nog geuriger en citroeniger dan sereh en maken de saus extra speciaal.

Let op als je limoenblad koopt, want de blaadjes liggen vaak naast de salambladeren. Die hebben een heel andere, laurierachtige smaak. Gelukkig zijn ze ook groter en gladder, dus je kunt het zien.

De rest van de sambal goreng telor boemboe

Pannetje waarin de boemboe voor salmabl goreng telor bakt

De spetterende smaakbasis voor je saus (in ‘t Indisch noem je dat je boemboe) heeft naast kemiri, citroengras en limoenblad nog een stel andere smaakjes die je waarschijnlijk wel kent.

Knoflook, kurkuma poeder, kokosmelk, rode pepers en gember zijn allemaal goed te krijgen bij de supermarkt. Kurkuma vind je misschien onder zijn Indonesische naam koenjit.

Je ziet veel sambal goreng telor recepten met sambal en tomaten als basis voor de boemboe. Daarvan krijg je zeker smakelijke eitjes, maar dit recept is geuriger, romiger en minder scherp.

Eieren koken voor de sambal goreng telor

Je gebruikt in dit recept hard gekookte eieren. Ik kook de mijne als volgt:

  • Prik een klein gaatje in de stompe kant van eieren op kamertemperatuur (ik bewaar ze niet in de koelkast), bijvoorbeeld met een klein spijkertje
  • Breng water aan de kook en laat de eieren er in zakken als het water goed bubbelt
  • Kook de eieren (bij maat medium) 7 minuten voor een harde maar smeuïge dooier
  • Giet de eieren af en laat ze schrikken onder koud water

Hoeveel eieren per persoon maak je?

Zoals altijd hangt dit uiteraard af van je eetlust en die van je gasten. Als de sambal goreng telor onderdeel is van een rijsttafel, zou ik één ei per persoon rekenen.

Zijn de eieren de ster van de maaltijd en staat er verder geen bron van eiwitten op tafel, dan doe ik er 2 per persoon. Plus vaak nog een paar extra, omdat de eitjes erg uitnodigen tot dooreten.

Waarom je deze sambal goreng telor moet maken

Pan met hete eieren
Hete eieren in de pan

Je moet voor deze hete eitjes een ritje maken naar de toko, maar ik hoop dat je jezelf dat gunt. Ik geef je 3 redenen om de fietstocht te aanvaarden:

1: Eén snuif van de frisse, kruidige citrusgeur van de luxueuze saus maakt je gegarandeerd vrolijk.

2: Van de aanblik van de eieren alleen al krijg je een goed humeur. Ze zijn namelijk dat zonnige, stralende knalgeel dat je associeert met Pasen en voorjaar en narcissen.

3: En, het belangrijkste, ze zijn zo lekker. Als je hapje net binnen is, begin je met vriendelijke kokos. Die wordt gevolgd door de intrigerende citroenigheid van het limoengras en het limoenblad. En dan BOEM. Laten de pepers zich voelen. Even brandt je tong, maar dan is er alweer de geruststelling van het ei. Laat de volgende fantastische hap maar komen.

Zet de Indische eieren op de rijsttafel

Gehalveerd pittig ei
Stralend middelpunt voor je rijsttafel

Toen ik klein was, stonden deze eieren standaard op de Indische rijsttafel die mijn oma kookte voor feestjes. Waarschijnlijk omdat ik er altijd om vroeg.

Weinig leuker dan eten maken dat kinderen graag eten, toch? Wist zij veel dat ik stiekem naar de keuken sloop om de pittige saus er zorgvuldig af te spoelen.

Maar dat ga jij natuurlijk niet doen als je deze Indonesische eieren maakt. Jij zet ze als stralend middelpunt naast de rijst, groente met Indische smaken en gemarineerde vleesjes.

Veel gerechten voor een rijsttafel zien er wat bruinig, moerassig uit. Dat maken ze geheel goed met hun smaak uiteraard, maar het oog wil ook wat.

Daar zijn deze eieren dus fantastisch voor. Zet de schaal in het midden en het is alsof de zon stralend opkomt.

Sambal goreng telor werkt ook als hoofdgerecht

Bord sambal goreng telor met boontjes
De eieren doen het goed als hoofdgerecht

Voor een druk gezin is het goed om te weten dat deze hete eieren goed werken als vegetarisch hoofdgerecht. Voor een fijne weekendmaaltijd leg ik er een berg gekookte boontjes onder (sperziebonen, snijbonen, sugar snaps, alles werkt) en geef er rijst bij.

Zo kun je je lekker concentreren op de geurige eieren en kruipt de fantastische saus in de hoekjes en gaatjes van je boontjes en de rijst. De combinatie vormt een heel fijn, zomers maal.

Plus, het is een stuk minder werk dan een hele rijsttafel maken.

Zo, heb je al honger na al dat geklets? Laten we hete eieren maken!

P.S.:  Misschien zijn loempia’s een goed idee als voorafje? En (onorthodoxe, maar oh zo lekkere) asperges  uit de wok een mooie groente-aanvulling voor je rijsttafel? Bij een Indisch feestje mag ook de pandancake niet ontbreken.

Recept: sambal goreng telor

Schaaltje sambal goreng telor

Sambal goreng telor (mijn oma’s recept voor pittige eieren)

Recept voor de lekkerste Indische hete eieren (sambal goreng telor). Hier word je onmiddellijk vrolijk van.
5 van 4 stemmen
Totale tijd 45 minuten
Porties 10 eieren
Keuken indonesisch

Ingrediënten
  

  • 10 eieren
  • 3 rode pepers
  • 7 kemirinoten
  • 4 tenen knoflook
  • beetje suiker
  • 1 theelepel kurkuma poeder koenjit
  • 1 stengel citroengras sereh
  • Scheut olie
  • Zout
  • 400 ml kokosmelk
  • 4 blaadjes limoenblad djeroek perut
  • 3 schijfjes gember

Aan de slag
 

Eieren koken en pepermengsel maken

  • Kook de eieren hard op je favoriete manier. De mijne: Water aan de kook brengen. Een gaatje prikken in de stompe kant van het ei. De (kamertemperatuur) eieren in het kokende water laten glijden en ze zeven minuten koken. Afgieten en laten schrikken in koud water. (Ik heb meestal vrij kleine eieren. Grote eieren hebben minstens twee minuten langer nodig om hard te worden.)
  • Snijd de rode pepers fijn, met pitjes en al. Doe ze samen met de kemirinoten en knoflook in een vijzel, strooi er een beetje suiker over. (Door de scherpe suikerkorreltjes krijg je de andere ingrediënten makkelijker fijngestampt.) Pletter, stamp en draai alles tot een pasta. (Of laat een staafmixer of keukenmachine het werk doen.) Roer de kurkuma erdoor.

Saus maken en eieren pruttelen

  • Verwarm een pan met flinke rand en dikke bodem.Kneus het citroengras door met de achterkant van je mes ferme tikken te geven over de hele lengte. Snijd de stengel in drieën.
  • Giet de olie in de warme pan en bak je pepermengsel tot het heerlijk ruikt. Doe er een flinke snuf zout bij. Giet de kokosmelk in de pan, roer en doe de stukken citroengras, schijfjes gember en de limoenblaadjes erbij. Verwarm en laat even pruttelen. Proef. De saus heeft best wat zout nodig. Voeg meer toe als hij wat vlak smaakt en als je het magische zoutpunt hebt bereikt, smaakt hij opeens *poef* geuriger en interessanter dan je voor mogelijk hield.
  • Pel de eieren terwijl de saus pruttelt. Laat ze in de saus glijden, zet het vuur heel laag en verwarm ze een minuut of tien terwijl je ze regelmatig ronddraait of de saus erover schept. Je mikt op eieren die eieren rondom prachtig geel zijn.
  • Je kunt de eieren ook van tevoren maken; hoe langer ze in de saus liggen hoe meer pittige smaak ze opnemen. Warm ze zachtjes op in de saus als je klaar bent om te eten.
  • Eet de eieren warm, als onderdeel van een rijsttafel of als hoofdgerecht bij rijst en groente.
Geef je dit recept hieronder een score? Dat helpt anderen het te vinden.

Pin voor later

reacties

  • Steven

    Toegegeven, ik heb de spicelevels enigszins getweakt in het voordeel van de pepers, maar wat smaakte dit goed! Gegeten in combinatie met ‘Sperziebonen met aziatische smaken’. Dat was lekker maar deze saus overpowerde de subtielere smaken van de boontjes dus het had ook prima met gewone boontjes gekund. Jammer dat ik geen foto kan plaatsen want het zag er ook nog eens heerlijk uit!

  • Mieke

    In orignele indische recepten worden de gekookte eieren wel degelijk ook nog gebakken in een wok met grote hoeveelheid olie, vrijwel gefrituurd dus. Ze behoren knapperig te zijn aan de buitenkant.

    • Laura

      Oh, is dat zo? Dan heeft mijn Indische oma die stap wegbezuinigd. Snap ik, want ik eet in restaurants wel eens de gebakken versie en die vind ik eerder rubberig dan knapperig. Maar ieder zijn ding natuurlijk, dus lekker bakken, die eieren, als dat voor jou werkt.

  • Laura van den Steenhoven

    5 sterren
    Ha Laura,
    Mooi recept! Mag ik wat suggesties doen? Alle Aziatische ingrediënten zijn tegenwoordig behalve in toko’s ook goed verkrijgbaar bij Amazing Oriental, waarvan inmiddels een groot aantal supermarkten in Nederland zijn geopend.
    Verder is voor degenen die niet gewend zijn om met kemiri’s te koken misschien verstandig om aan je beschrijving toe te voegen om de kemiri’s vóór gebruik even te ‘poffen’ (= 15 min. in de oven op 150 gr C); dit zowel om ze te ontgiften en om ze meer olie en een notiger smaak af te laten geven; in geen geval kemiri’s rauw/ongepoft eten.
    De limoenblaadjes verfrommel ik vóór gebruik even om het heerlijke aroma nog beter vrij te laten komen, en ik gebruik verse kunjit (kurkuma) i.p.v. poeder (schil ik wel met vinyl/latex handschoentjes aan tegen dagenlang gele nagels 😃).
    Ik heb jouw recept gemaakt en de bumbu stiekem ‘gepimpt’ met 1/2 witte ui en een 1/2 (of voor de liefhebbers 1) theelepeltje trassie; dat geeft de saus nog meer ‘dèng’!
    Zin om dit zelf uit te proberen? Ik ben benieuwd wat je ervan vindt!
    Hartelijke groet,
    Laura

    • Laura

      Hoi Laura, Amazing Oriental is fijn! Helaas nog niet in het dorp hier, maar ik kom m inderdaad steeds vaker tegen. Online vind ik Tjins Toko een aanrader.

      Mijn oma was ook altijd voorzichtig met rauwe kemiri. Poffen deed zij voor zover ik weet niet, maar wel even goed bakken. De boel pruttelt natuurlijk ook nog even. Maar als het ook een betere smaak geeft, ga ik het poffen eens proberen. Dank voor de tip!

  • Cornelis

    5 sterren
    Die trassi suggestie onderschrijf ik van harte (en doe er maar niet zuinig mee!). Een uitje of liever sjalotje doet nóóit kwaad. Zorg ook voor voldoende knoflook: aan het eind van het seizoen verliest het veel smaak en mogen er wel een paar extra tenen worden ingezet.

Laat hier je reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Recept score